اگر
برای تصویب نهایی سندی که دیروز، ایران و کشورهای 5+1 روی آن به توافق
رسیده‌اند، فرصت و مهلتی در نظر گرفته نشده بود، نوشتن این وجیزه ضرورتی
نداشت و در هنگامه این‌روزها، شرط عافیت‌طلبی آن بود که زبان به کام و قلم
به نیام کشیده شود ولی از یکسو، اعلام فرصت دو هفته‌ای برای ایران و مهلت
دوماهه! برای آمریکا به منظور بررسی و تصویب نهایی سند وین و از دیگر سو،
تاکید رئیس‌جمهور محترم کشورمان در نطق تلویزیونی دیروز ایشان بر استقبال
از نقد منصفانه و دلسوزانه، نگارنده را بر آن داشته است تا دراین‌باره به
نکاتی چند اشاره کند.
1- بعدازظهر دیروز، ساعتی پس از آن که متن بیانیه
مشترک جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 5+1 از سوی آقای دکتر‌ظریف و خانم
موگرینی قرائت شد، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا با حضور از قبل اعلام
شده در یک برنامه تلویزیونی، تفسیر و برداشت خود از سند مورد توافق وین را
با ذکر برخی از بااهمیت‌ترین سرفصل‌های آن اعلام کرد. تفسیر اوباما از سند
وین که باید آن را برداشت و تفسیر دولت آمریکا- چیزی شبیه فکت شیت- تلقی
کرد در بسیاری از موارد با آنچه رئیس‌جمهور محترم کشورمان در گزارش
تلویزیونی خود از محتوای توافق وین ارائه کرد، تفاوت‌های جدی دارد. این
تفاوت که در مواردی نزدیک به تناقض است در متن گزارشی که ساعتی قبل از
قرائت بیانیه مشترک از سوی وزارت امور خارجه کشورمان در اختیار رسانه‌ها
قرار گرفته و منتشر شد نیز به وضوح دیده می‌شود و از این روی، بیم آن
می‌رود که ماجرای برداشت‌های متفاوت و متناقض طرفین از توافق لوزان در حال
تکرار باشد و با ترفند تازه‌ای که آمریکا در آستین دارد، روبرو باشیم! و
اما، از آنجا که برای ارزیابی سند یاد شده و تصویب نهایی آن مهلت چند
روزه‌ای در نظر گرفته شده است، می‌توان و باید امیدوار بود که قبل از
تصویب‌نهایی توافق یاد شده در مجلس شورای اسلامی و یا شورای عالی امنیت ملی
کشورمان، این برداشت‌ها و تفسیرهای متفاوت از میان برداشته شود و مفاد
توافق وین حالتی «شفاف» و «تفسیرناپذیر» پیدا کند.
2- اوباما در نطق
تلویزیونی خود به محورهایی از توافق وین اشاره کرده و بر آن تاکید ورزید که
پرداختن به تمامی موارد یادشده به درازا می‌کشد و در محدوده این نوشته
محدود نمی‌گنجد، بنابراین از آن میان، تنها به بازخوانی چند نمونه بسنده
می‌کنیم.
الف: این توافق همه خطوط کلی ما- بخوانید خط قرمزهای آمریکا-
که در فصل بهار به چارچوب آن رسیدیم- یعنی همان توافق لوزان- را رعایت
می‌کند.
ب: براساس این توافق، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به
هر جا که ضروری تشخیص بدهند، دسترسی خواهند داشت. (یعنی بازرسی‌های فراتر
از پروتکل و از هر جا در هر زمان!)
ج: آژانس همچنین به توافقی رسید که
مطابق آن می‌تواند برای کامل کردن تحقیق درباره ابعاد نظامی احتمالی-PMD -
دسترسی‌های مورد نیاز خود را داشته باشد.
د: تحریم‌های ضد ایران کم‌کم
لغو خواهد شد و تدریجی خواهد بود.(این بخش از اظهارات وی با خط قرمز اعلام
شده کشورمان مبنی بر لغو یکباره تحریم‌ها در تناقض آشکار است).
ه : این توافق هماهنگ با سنت رهبری آمریکا در دنیاست!
و : دو سوم سانتریفیوژهای نصب شده ایران حذف خواهد شد.
و
نمونه‌های دیگری درباره راکتور آب سنگین اراک، زمان 10ساله محدودیت‌های
تحقیق و توسعه R&D و از سرگیری چرخه غنی‌سازی ایران و...
3- تفسیر
اوباما از سند وین- «جمع‌بندی» و یا «توافق» - در برخی از محورهای اساسی و
بنیادین با تفسیری که رئیس‌جمهور محترم کشورمان از همین سند در نطق
تلویزیونی دیروز خود ارائه کرد، نه فقط متفاوت بلکه متناقض است. به عنوان
نمونه- و فقط نمونه - آقای روحانی تاکید می‌کند که تمام تحریم‌ها، حتی
تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی، بانکی، ب�%8